Is melk goed voor elk?

Gewone koemelk of toch rauwe melk? Misschien lactosevrije melk en geitenmelk dan? Wat is nu een betere optie?

Melk bestaat voor 86% uit water, melksuiker, vet en eiwit. Mensen behoren tot de enige zoogdieren die melk van een ander zoogdier drinken. Een koe drinkt geen melk van een geit of een paard drinkt geen melk van een schaap. Melk is dus voor kalfjes, zoals borstvoeding voor babies is. Melk is altijd een product geweest dat binnen de westerse samenleving vanzelfsprekend als gezond is beschouwd en dat wij er niet zonder zouden kunnen, maar koemelk staat op nr. 1 in het rijtje voedingsmiddelen dat het meest frequent allergische klachten geeft. Slechts een kwart van de volwassenen in de wereld is in staat om melk volledig te verteren.

Vaak wordt gezegd, ja maar melk hebben we toch nodig voor onze botten?

Voor onze botten en tanden hebben we calcium en magnesium nodig. De verhouding hierbij is 2:1, zoals het in het lichaam voorkomt. Calcium zit o.a.
in melk maar ook in heel veel andere producten, z.a. groene bladgroenten, broccoli, peulvruchten, noten en zaden, o.a. sesamzaad.

Melk is verzurend voor je bloed. Het laat de zuurgraad in het lichaam en dus de pH waarde stijgen. Om deze waarde weer normaal te krijgen gaat je lichaam mineralen, zoals magnesium roven uit o.a. tanden en botten, met het risico op o.a. botontkalking. In Aziё waar weinig zuivel wordt geconsumeerd, is het aantal botbreuken het laagst. In Nederland waar het meest melk wordt gedronken is het percentage botontkalking het hoogst.

En rauwe melk? Geeft dat minder klachten?

Rauwe melk is niet gepasteuriseerd en bevat bioactieve eiwitten. Dat zijn stofjes die antibacteriёle en antivirale eigenschappen bevatten en versterken het immuunsysteem. Echter, voor mensen met een verlaagde weerstand en jonge kinderen kunnen kwalijke bacteriёn in rauwe melk gevaarlijk zijn. Het is dan ook raadzaam de melk eerst goed te verhitten voor gebruik.

Lactose intolerantie of koemelkallergie?

In melk zit lactose (melksuiker). Veel mensen missen het enzym lactase. Dit enzym wordt aangemaakt in de dunne darm en zorgt ervoor dat lactose wordt afgebroken. Als lactose niet goed wordt afgebroken, kunnen er darmklachten ontstaan z.a. opgeblazen gevoel, buikpijn, krampen en diarree. Lactosevrije melk is een alternatief voor mensen die geen lactose of melksuiker kunnen verteren.

In melk zit ook caseïne (koemelkeiwit). Er zijn twee types melkeiwit, A1 en A2. Het type dat in koemelk voorkomt is het A1 type en wel voor 80%. Het is met name door die grote hoeveelheden dat mensen er vaak niet goed op reageren en klachten kunnen ontstaan, zoals jeuk, huiduitslag of gezwollen lippen, mond, tong, keel of darmproblemen. Mensen met een koemelkallergie zijn dus allergisch voor koemelkeiwit. Het lichaam reageert allergisch op de eiwitten in koemelk. Hier is de lactose niet het probleem.

Het melkeiwit type A2 komt voor in geitenmelk. Dit type benadert meer het eiwitprofiel van moedermelk en geeft daardoor minder klachten. Bovendien is geitenmelk lichter verteerbaar en geeft het minder vaak aanleiding tot overgevoeligheidsreacties en maagdarmklachten. Ongeveer 40% van de mensen die geen koemelkeiwit verdraagt reageert goed op geitenmelk. Ondanks dat geitenmelk wel lactose bevat wordt het over het algemeen beter verdragen dan koemelk.

Hoe zit het dan met yoghurt?

Yoghurt ontstaat door melk te laten fermenteren. Hoewel de basis van yoghurt meestal zuivel is van de koe is dit een prachtig natuurlijk proces. De lactose wordt hierbij afgebroken. Door de fermentatie ontstaan gezonde bacterieculturen waar je darmen echt super blij van worden.

Wel of geen melk? Wat is het alternatief?

• Geitenmelk is lichter verteerbaar en de eiwitstructuren zijn voor ons makkelijker af te breken.
• Amandelmelk is ook een heel goed alternatief. Het is plantaardig en lactosevrij.
• Geitenkaas is een betere optie i.p.v. gewone kaas.
• Calcium kun je halen uit groene bladgroenten, kruiden, noten en zaden, z.a. sesamzaad.

Essential Lifestyle
Felicia Mau-Asam
Orthomoleculair Voedings- & Detox Coach