Verdriet en omgaan met de dood

Afgelopen week had ik voor baan nummer 1 piketdienst. Dit betekent dat ik 24×7 bereikbaar ben indien er sprake is van calamiteiten die maatschappelijke onrust met zich (kunnen) meebrengen. Er zitten vaak rustige weken tussen maar vanaf het moment dat ik op maandagochtend de dienst overnam had ik het druk. Zo werd ik maandag ochtend gebeld, ik reed in de auto en ondanks dat ik handsfree belde, besloot ik mijn auto aan de kant te zetten zodat ik beter kon nadenken, gerichter advies kon geven én notities kon maken. Ik had een schooldirecteur aan de lijn die advies wilde omdat de broer van een schoolgenoot was overleden. Ik vermoed dat de broer nog vrij jong was. Als ik dit soort berichten krijg, schiet ik vrijwel direct in de actiemodus. Er wordt om hulp gevraagd en daar waar mogelijk probeer ik te assisteren.

Helaas was dit niet de enige trieste zaak waar wij in de afgelopen twee weken mee te maken hadden. Vanuit privacy overwegingen kan ik natuurlijk niet veel vertellen maar zo hadden wij twee weken geleden te maken met een leerling uit groep 8 die plots overleed. Groep 8! Het was allemaal heel onverwachts, heel verdrietig en vooral veel ongeloof. Daarnaast had deze leerling ook nog ouders, broertjes en zusjes en klasgenootjes die om dit kind rouwden. Allemaal enorm complex én verdrietig. Uit ervaring weet ik dat een goede begeleiding cruciaal is. Achter de schermen gebeurt er daarom ook ontzettend veel zodat de juiste hulp geboden kan worden aan diverse partijen, dat er goede nazorg geboden kan worden én dat de wensen van het  gezin gerespecteerd worden en blijven.

Vanuit ons werk bij de GGD bieden wij scholen daarom verdrietkoffers aan. Deze verdrietkoffers zijn Do It Yourself koffers waarbij leerkrachten samen met de leerlingen kunnen halen wat het beste bij hun past. Op de ene school betekent dit het neerzetten van een gedenkplekje in de hal of in de klas van het overleden kind, op de andere school betekent het een apart gebedsruimte én een ouderavond waar ouders hun emoties kunnen uiten en vragen kunnen stellen aan bijvoorbeeld een jeugdverpleegkundige. Het betrekken van kinderen is namelijk erg belangrijk; kinderen weten haarfijn aan te voelen dat zich wat afspeelt en kunnen de emoties van anderen goed scannen.

Helaas hebben veel kinderen te maken met het overlijden van een naaste of dierbare. Dit kan een oma of opa, tante of oom, buurman of buurvrouw, leerkracht of zelf een ouder zijn. In deze blog staan enkele tips hoe je met je kind kunt omgaan in een dergelijke verdrietige situatie.

  • Het is belangrijk om kinderen te betrekken bij wat er gaande is. Zij zijn namelijk erg gevoelig voor wat er om hen heen gebeurt. Probeer slecht nieuws te brengen op een plek waar je kind zich veilig voelt. Het is het prettigst voor kinderen als er niet teveel afleiding is als slecht nieuws verteld wordt (zet bijvoorbeeld radio en televisie uit).
  • Het is niet nodig een lang verhaal te vertellen want kinderen kunnen door het nieuws de informatie meteen weer kwijt zijn. Als kinderen behoefte hebben aan meer uitleg dan zullen zij hier om vragen.
  • Probeer er rekening mee te houden dat je zo concreet mogelijk uitlegt wat ‘dood’ zijn precies betekent. Dit is natuurlijk afhankelijk van de leeftijd van je kind. Let erop dat kinderen dingen soms heel letterlijk nemen. Leg de dood dus niet als volgt uit:
  • ‘dood zijn is slapen, maar dan voor altijd’. Kinderen kunnen dan bang worden als ze zelf moeten gaan slapen.
  • ‘dood gaan is op een verre reis gaan en nooit meer terugkomen’. Dit is voor kinderen verwarrend.
  • ‘iemand gaat dood omdat hij zo ziek is’. Met name jongere kinderen kunnen geen onderscheid maken tussen ernstige en minder ernstige ziekten.
  • Als ouder hoef je niet op alle vragen een antwoord te hebben.
  • Geef je kind de ruimte om op zijn eigen manier het nieuws tot zich te nemen.
  • Besef dat ieder kind op zijn eigen manier rouwt.
  • Niet alle kinderen zijn praters.
  • Probeer niet tegen je kind te zeggen dat hij er niet aan moet denken.
  • Probeer niet over het hoofd van je kind heen te praten.

Tot slot: het is volkomen normaal dat ouders ook reacties en emoties hebben naar aanleiding van een gebeurtenis. Het kan helpen met andere ouders of mensen uit je eigen omgeving te praten.

Ieder kind en iedere ouder beleeft traumatische gebeurtenissen en rouw op zijn eigen manier. Er is daarom geen goed of fout. Het is belangrijk dit te realiseren en dit van elkaar te respecteren.

Wil je meer opvoedtips of opvoedadvies? Dit kan door een mail te sturen naar info@parenthing.nl

Op de Parenthing Facebook pagina worden ook regelmatig artikelen geplaatst en sinds januari wordt om de week op het YouTube kanaal van Pure Parenthing opvoedvideo’s gepresenteerd. Deze zijn ook terug te zien op de Facebook pagina van Pure Parenthing.

Ik ben Vanessa. Moeder, zus(je), dochter, tante, vriendin, vrouw, orthopedagoog en werknemer van.. Daarnaast ben ik net mijn eigen bedrijf begonnen. Ik heb 1 studerende en 2 jonge kinderen en houd van schrijven. Mijn kinderen maar vooral het leven maken dat ik mij geïnspireerd voel om- vooral op een luchtige manier- verhalen te schrijven. Ieder weekend plaats ik een nieuwe blog op mijn website: http://ikbenouder.nl